poniedziałek, 17 listopada 2014

Zmarła Jadwiga Piłsudska-Jaraczewska

Wczroraj, 16 listopada zmarła w Warszawie młodsza córka Marszałka Józefa Piłsudksiego. Miała 94 lata.

       Jadwiga Piłsudska urodziła się 28 lutego 1920 roku w Warszawie. Była drugą córką Józefa Piłsudskiego i Aleksandry Szczerbińskiej. Młodość spędziła w Belwederze, a później w Sulejówku. Chodziła do przedszkola dla dzieci żołnierskich, które było zorganizowane w Belwederze. Wspólnie ze starszą siostrą Wandą uczęszczała do Gimnazjum Żeńskiego im. Wandy z Posseltów Szachtmajerowej, gdzie w 1939 roku zdała maturę.

       W wieku 12 lat zaczęła interesować się lotnictwem - budowała modele samolotów. W 1937 roku odbyła szkolenie szybowcowe w Sokolej Górze na Wołyniu. Swoje pasje rozwijała  w Bezmiechowej, w Bieszczadach, gdzie zdobyła szybowcowe kategorie "A" "B" "C' i "D". Wstąpiła też do Aeroklubu Warszawskiego, w którym latała na motoszybowcach "Bąk". Jednym z jej sukcesów jest przelot z Bieszczad na Podlasie, 270 km w ciągu pięciu godzin. Łącznie przed wojną spędziła na lataniu ok. 100 godzin. Zamierzała rozpocząć studia na kierunku inżynierii lotniczej na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. Niestety wybuch II Wojny Światowej pokrzyżował jej plany.

       1 września 1939 roku razem z matką i siostrą zgłosiła się do pomocy w stacji ratunkowej na warszawskiej Pradze, która niosła pomoc rannym i potrzebującym. Po paru dniach wszystkie trzy wyjechały do rodziny na Kresy Wschodnie, a później do Wilna. Po zajęciu Kresów przez związek Radziecki udało im się przedostać do Rygi, skąd odleciały do Sztokholmu. Ze stolicy Szwecji wyruszyły do Wielkiej Brytanii, gdzie zaopiekował się nimi ambasador Edward Raczyński.


W 1940 roku Jadwiga rozpoczęła studia na Uniwerytecie Cambridge. Latem 1942 roku została przyjęta do ATA (Air Transport Auxiliary). Służbę rozpoczęła 15 lipca 1942 roku. Początkowo uczyła się w szkole pilotażu początkowego, gdzie przeszkoliła się na lekkich typach samolotów, uzyskując 1 klasę pilota ATA. Po 100 godzinach spędzonych w powietrzu trafiła do szkoły pilotażu zaawansowanego. W niedługim czasie zdobyła 2 i 3 klasę pilota. Była jedną z 17 polskich pilotów latających w ATA. Jej przełożeni w 1943 roku ocenili ją jako niezwykle obiecującą pilotkę o umiejętnościach powyżej przeciętnej. Za służbę w powietrzu została odznaczona Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Otrzymała stopień porucznika czasu wojny. Łącznie dostarczyła około 230 samolotów 21 różnych typów. Jej łączny nalot wynosił 312 godzin i 35 minut. Podczas półtorarocznej służby nie miała żadnego wypadku lotniczego i nie uszkodziła żadnego samolotu. 

W 1944 wyszła za Oficera Marynarki Wojennej kpt. Andrzeja Jaraczewskiego i przyjęła podwójne nazwisko Piłsudska-Jaraczewska. Po zwolnieniu do cywila podjęła przerwane studia, tym razem w Polskiej Szkole Architektury na Uniwersytecie w Liverpoolu. Ukończyła je w 1946 roku, zdobywając dyplom inżyniera architekta. Studiowała też urbanistykę i socjologię. Po wojnie zamieszkała w Londynie. Wraz z mężem utworzyła firmę produkującą kinkiety, lampy oraz meble własnego projektu.  W 1950 roku urodziła córkę Joannę, a w 1954 roku syna Krzysztofa.

W 1990 roku zdecydowała się powrócić na stałe do Polski wraz z siostrą Wandą, mężem i dziećmi. Zamieszkali w Warszawie. Zajęła się pracą społeczną i założoną przez siebie fundacją. Podjęła starania o odzyskanie dworku w Sulejówku, co udało jej się w 2000 roku. Utworzyła tam Muzeum Józefa Piłsudskiego. Zmarła 16 listopada 2014 roku w Warszawie.

Jej losy zostały opisane w książce "Dziewczyny wojenne" Łukasza Modelskiego.

Jadwiga Piłsudska z ojcem, Marszałkiem Józefem Piłsudskim








Brak komentarzy:

Prześlij komentarz