wtorek, 30 grudnia 2014

Mistrz Henryk Wars

29 grudnia przypada 112 rocznica urodzin genialnego kompozytora Henryka Warsa. Skomponował muzykę do większości przedwojennych filmów. Jego piosenki śpiewały największe gwiazdy. Niektóre z tych utworów są znane do dziś. Miała je  na ustach cała międzywojenna Polska.

Henryk Warszawski urodził się 29 grudnia 1902 roku w Warszawie. Pochodził z muzykalnej rodziny. Jego jedna siostra była śpiewaczką La Scali, a druga - pianistką. Od 1906 do 1914 roku mieszkał wraz z rodzicami we Francji. Tuż przed wybuchem I Wojny Światowej przyjechał do Polski. W 1920 roku zgłosił się jako ochotnik do Wojska Polskiego i wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Wars ukończył dyrygenturę i kompozycję w Konserwatorium Warszawskim (1925). Na początku swojej przygody z muzyką, będąc jeszcze studentem akompaniamował na pianinie artystom z teatru Morskie Oko. Pracował w wytwórni płyt szelakowych Syrena Record (był jej kierownikiem muzycznym), a kilka lat później zaczął komponować muzykę do polskich filmów. Pierwsza napisana przez niego piosenka New York Times (1926) nie zyskała dużej popularności. 

Stworzył kompozycję do 53 filmów takich jak: Piętro Wyżej, Pieśniarz Warszawy, Zapomniana Melodia i Szpieg w masce. Napisał też muzykę do pierwszego polskiego filmu dzwiękowego Na Sybir z 1930 roku. Pisał piosenki dla wielkich przedwojennych gwiazd np. dla Eugeniusza Bodo i Zuli Pogorzelskiej. Dyrygował orkiestrami w warszawskich teatrach rewiowych. Grał też niekiedy w duecie jazzowym na fortepianie z Leonem Boruńskim. W sezonie 1938/39 prowadził koncerty symfoniczne organizowane przez Stowarzyszenie Muzyki Symfonicznej. Mieszkał przy Al. Jerozolimskich 23, gdzie odbywały się też próby z artystami, którzy śpiewali jego piosenki. W salonie stały dwa fortepiany : biały i czarny.


Walczył w kampanii wrześniowej, dostał się do obozu jenieckiego, skąd uciekł. W 1940 roku znalazł się we Lwowie, gdzie stworzył big-bandową orkiestrę i zgrupował wokół niej znanych solistów operetki i estrady takich jak Eugeniusz Bodo. Z tym zespołem koncertował na terenie ZSRR. Następnie zostali wcieleni do Armii Andersa, gdzie Wars działał jako kierownik muzyczny. W 1947 roku zamieszkał w Hollywood, lecz dopiero w 1954 roku został po raz pierwszy zaangażowany do pracy w wytwórniach filmowych. Po kilku latach zyskał sławę w USA. Jego piosenki śpiewały amerykańskie gwiazdy takie jak Doris Day i Bing Crosby. Komponował także muzykę poważną. Miał syna Roberta i córkę Danutę. W 1967 roku odwiedził Polskę. Zmarł 1 września 1977 roku w Los Angeles.


Henryk Wars, 1944 rok

Film dokumentalny u Henryku Warsie.

niedziela, 28 grudnia 2014

115 rocznica urodzin Pieśniarza Warszawy- Boskiego Bodo cz.1 - Dzieciństwo

Dzisiaj, 28 grudnia przypada 115 rocznica urodzin najwybitniejszego polskiego aktora - Eugeniusza Bodo. Jest on ikoną polskiego kina międzywojennego. Jego czar i szyk nadal zachwycają coraz to nowsze pokolenia. Był człowiekiem niezwykłym. Pomimo to, że nie był szczególnie przystojny i jego figura pozostawiała wiele do życzenia, to przed wojną uwielbiały go wszystkie kobiety. Niektórzy do dziś zastanawiają się, co było przyczyną jego fenomenu i sławy. Inni mówią, że po prostu miał w sobie " to coś", co przyciągało wszystkich do niego i dzięki czemu był uwielbiany przez tłumy. Podobno młode dziewczyny wypisywały na klatce schodowej, prowadzącej do jego mieszkania swoje miłosne wyznania do niego. Ale należałoby zacząć opowieść o Eugeniuszu od początku.

Po pierwsze, Eugeniusz Bodo tak naprawdę wcale się tak nie nazywał. Jego prawdziwe nazwisko i imię brzmiało Bohdan Eugene Junod. Pseudonim artystyczny "Bodo" utworzył od pierwszych sylab swojego imienia i swojej ukochanej matki Doroty. Urodził się 28 grudnia 1899 roku w szwajcarskiej Genewie. Jego ojciec był z pochodzenia Szwajcarem. Po dalekiej rodzinie ze strony ojca płynęła w Eugeniuszu krew francuskiej arystokracji osiedlonej w Helwecji w czasie wojen napoleońskich, a ze strony matki - polska, szlachecka krew.

A oto fragment autobiografii Bodo napisanej dla tygodnika "Kino" w 1930 roku:

"Genewa jest miastem, w którym odbywają się najważniejsze wydarzenia o znaczeniu międzynarodowym i nie tylko w ostatnich latach. Już w 1899 roku Genewa była świadkiem historycznego wydarzenia, W tym bowiem roku pierwszy raz ujrzał światło lampy elektrycznej Eugeniusz Bodo, czyli ja. Elektryczność miała zostać moim przeznaczeniem. Już jako niemowlę zacząłem zycie bardzo ruchliwe, podróżowałem bardzo dużo. Zjeździwszy całe imperium rosyjskie oraz pogranicze Chin i Persji, gdzie mój ojciec wyświetlał filmy ( był jednym z pierwszych propagatorów sztuki filmowej ), zawitaliśmy do Polski i osiedliliśmy się tu na stałe."

Zamieszkali w Łodzi, Teodor Junod otworzył w 1907 roku teatr Uranja. Tam w wieku 10 lat mały Bohdan zachwycił publicznosć występując jako kowboj popisujący się wręcz cyrkową zręcznością posługiwania się lassem. Podczas swego pierwszego występu śpiewał piosenkę Yankee Doodle.

Eugeniusz Bodo w 1901 roku. Zdjęcie pochodzi z książki Ryszarda Wolańskiego "Eugeniusz Bodo-Już taki jestem zimny drań.

Kolejna część opowieści o Bodo ukaże się jutro na blogu. Napiszę o początkach jego kariery.

Lucyna Szczepańska - Słowik Warszawy

 105 lat temu w Warszawie urodziła się znakomita przedwojenna śpiewaczka operowa Lucyna Szczepańska.

Była córką Franciszka i Katarzyny z Pietrzaków. Miała dwóch braci : Feliksa ( śpiewak operowy ) i Romana ( skrzypek i fagocista ).

W wieku kilku lat zaczęła interesować się operą i  śpiewem operowym. Śpiewu uczyła ją wówczas znana w Warszawie professor Kryńska, która jako pierwsza odkryła to, że Lucyna śpiewa sopranem koloraturowym. Szybko została zaangażowana do  zespołu Teatru Wielkiego, lecz jej ambicje były większe. Dzięki swoim sławnym braciom w 1931 roku została przesłuchana przez Emila Młynarskiego. W 1931 roku została solistką Opery Warszawskiej, zadebiutowała partią Gildy w Rigoletcie Verdiego. W 1932 roku wygrała warszawski Konkurs Młodego Śpiewaka. Rok później zajęła pierwsze miejsce w wiedeńskim Międzynarodowym Konkursie Śpiewaczym. Dzięki temu wydarzeniu jej kariera nabrała tempa. W 1934 roku została okrzyknięta Słowikiem Warszawy.
 Była pierwszym sopranem Teatru Wielkiego, gdzie w 1936 roku zachwyciła publiczność swoją partią w Rose Marie. Śpiewała główne partie solowe w najbardziej znanych operach takich jak: Halka, Straszny Dwór, Dama Pikowa, Carmen, Zaczarowany flet, Bal maskowy etc. W tym samym roku zakończyła swoje występy w Operze.

Na dużym ekranie pojawiła się dwa razy. Po raz pierwszy w filmie z 1935 roku pt. "Dwie Joasie". A rok później w filmowej adaptacji moniuszkowskiej opery"Straszny Dwór".

Nagrywała płyty dla Odeonu, Syreny Record i Columbii. Nagrana przez nią pieśń Ave Maria była codziennie w południe nadawana przez Polskie Radio.

W 1937-39 występowała w teatrze 8.15 oraz w przedstawieniach operetkowych Teatru Wielkiego.

Lucyna Szczepańska.png
Lucyna Szczepańska w Gaby, 1937 rok.

Kliknij, aby powiekszyc

Zbigniew Rakowiecki i Lucyna Szczepańska w Teatrze 8.15, 1937 rok.

W czasie II Wojny Światowej śpiewała w warszawskich kawiarniach. Za występy w jawnych teatrach była szykanowana przez polskie podziemie. Po upadku Powstania Warszawskiego dostała się do obozu przejściowego w Pruszkowie, skąd uciekła i przedostała się do Krakowa. W 1945 roku nielegalnie opuściła kraj. Dostała się do Włoch, gdzie dołączyła do Teatru Polowego  II Korpusu Wojska Polskiego generała Władysława Andersa. Rok później wyjechała do Londynu, gdzie występowała na scenach polonijnych. W 1956 roku przeniosła się do Nowego Jorku, gdzie odbyła wielkie tournee po Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Do Polski wróciła w kwietniu 1973 roku. Zmarła w 1999 roku w Milanówku, w zapomnieniu. Spoczywa na Cmentarzu Bródnowskim (kw.6E-II-23).

Jej brat Feliks Szczepański w latach 50 został oskarżony o ukrywanie  agenta wywiadu amerykańskiego Jerzego Lewszeckiego. Był skazany na 5 lat, 2 lata odsiedział w więzieniu.




Dzisiejsi solenizanci :)

P.S. Później napiszę post o największej gwieździe II Rzeczpospolitej.